Þrýstingur á fjölmiðla um ritskoðun aukinn

Mbl.is og fleiri fjölmiðlar eiga heiður skilinn fyrir að upplýsa okkur um mótmælaaðgerðir. Oft mætti fara dýpra í hlutina og skoða allar hliðar betur en nú eykst þrýstingur á ritstjórnir um að hætta fréttaflutningi af mótmælum. Gestur nokkur Guðjónsson fer einna fremstur í flokki þeirra sem vilja draga úr fréttaflutningi og vitað er að stjórnvöld og leppar þeirra beita nú áhrifum sínum til að hætta fréttaflutningi af mótmælum gegn mengun, virkjunum og stóriðju. Þetta er alvarlegt mál. Ég hef verið gagnrýndur fyrir að birta fréttatilkynningar frá Saving Iceland hér á blogginu og mun auðvitað halda því áfram enda óeðlilegt að reynt sé að þagga niður í fólki.

Fréttatilkynning
Saving Iceland
26. júní 2006

SAVING ICELAND LOKAR UMFERÐ AÐ HELLISHEIÐARVIRKJUN

HELLISHEIÐI – Mótmælendur frá Saving Iceland hafa lokað umferð til og frá Hellisheiðarvirkjunar með því að hlekkja sig saman og við bíla. Saving Iceland mótmælir stækkun virkjunarinnar, óheiðarlegum viðskiptaháttum Orkuveitu Reykjavíkur og tengslum hennar við stríðsrekstur, en 30% af framleiddu áli er selt til hergagnaframleiðslu.(1)

Nú er unnið að stækkun jarðvarmavirkjunarinnar við Hengil, en tilgangurinn er fyrst og fremst að fullnægja kröfu stóriðjufyrirtækja um frekari raforkuframleiðslu, en þá er aðallega átt við um álfyrirtæki.(2, 3) Raforkan er aðallega ætluð stækkuðu álveri Century í Hvalfirði, en einnig verksmiðju þeirra í Helguvík og fleiri álverum. Samningar liggja þó ekki fyrir, en samt heldur stækkunin áfram, án þess að nokkur útskýring fylgi.

Svona er náttúra Íslands eyðilögð, aftur og aftur, með framkvæmdum sem kosta hundruð milljónir dollara(3), án þess að nokkuð sé ljóst um nýtingu raforkunnar. Þegar verkinu lýkur verður að selja orkuna, til að borga upp framkvæmdirnar, og þá verður fleiri álverum þvingað upp á okkur.

“Þessi hegðun er óheiðarleg og ekki með nokkru móti fyrirgefanleg. Jörðin og íbúar hennar eiga ekki að þurfa að gjalda fyrir eiginhagsmuni nokkurra peninga- og valdagráðugra einstaklinga.” segir Haukur Hilmarsson, talsmaður Saving Iceland. “Náttúra og menn þurfa að losna undan því tangarhaldi sem stórfyrirtækin hafa á þeim.”

Saving Iceland sendi í síðustu viku beiðni til Orkuveitu Reykjavíkur um að fá að hengja fána utan á höfuðstöðvar þeirra á Bæjarhálsi og bauð fulltrúum fyrirtækisins að taka þátt í opinberum umræðum um sigðæði þess að selja orku sem fer m. a. í vopnaframleiðslu. Beiðnin var send í kjölfar ummæla Páls Erlands frá Orkuveitu Reykjavíkur, eftir að hann fullyrti í viðtali við Vísi að mótmælendur frá Saving Iceland hafi verið velkomnir í húsnæði O.R. þann 20. júlí s.l. og ekkert hefði verið gert til þess að reyna að hindra það að fáni með áletruninni ‘Vopnaveita Reykjavíkur?’ væri hengdur þar upp.(4) Enn hefur Saving Iceland ekki borist svar frá O.R.. Því er augljóst að fyrirtækið vill ekki tjá sig opinberlega um þetta mál. Gunguhátturinn í þessu fyrirtæki í eigu Reykjavíkurborgar er með ólíkindum.

Eins og Saving Iceland hefur áður bent á eru umhverfisáhrif Hellisheiðarvirkjunar langt frá því að vera eins lítilvæg og Orkuveita Reykjavíkur vill láta í veðri vaka. Heitu og eitruðu afgangsvatni er oft dælt aftur í borholurnar (líkt og á Nesjavöllum), sem eykur líkur á jarðskjálftum á þessu virka svæði. Eða þá að afgangsvatninu er veitt í læki og vötn, en það kann að gjöreyða mikilvægum vistkerfum. Orkuveita Reykjavíkur leikur sér  í rússneskri rúllettu með jarðhitasvæði landsins. Hluti Þingvallavatns er þegar líffræðilega dauður vegna samskonar framkvæmda og kallar það á að vatnið verði verndað tafarlaust. Röskun á neðanjarðarflæði leiðir til breytinga á hreyfingu grunnvatns. Það hefur í för með sér uppþornun heitra hvera og mengun yfirborðsvatns. (12,13) Einnig munu fjórar fuglategundir af válista Náttúrufræðistofnunnar Íslands verða fyrir neikvæðum áhrifum af völdum virkjunarinnar; fálki, grágæs, straumönd og hrafn (14). Þá dylst engum sem fer um Hengilssvæðið hvað Orkuveita Reykjavíkur hefur þegar valdið gríðarlegri sjónmengun með óvæginni röskun sinni á svæðinu. “Ósannindin um svokallaða ‘græna orku’ jarðvarmavirkjanna verða gegnsærri með hverjum degi sem líður. Þetta verður að stöðva, áður en verður um seinan.” segir Haukur.

--- ENDAR ---

Nánari upplýsingar:
www.savingiceland.org
Haukur Hilmarsson (s. 868 5891)

Heimildir:

(1) Bauxite and Aluminous Laterite. (2nd edition), London: Technical Press. R. Graham, 1982, p. 250.
(2) VGK, Environmental Impact Assesment for Helisheidarvirkjun, http://www.vgk.is/hs/Skjol/UES/SH_matsskyrsla.pdf, blaðsíða 2 og aðrar síður.
(3) European Investment Bank, http://www.eib.org/projects/pipeline/2007/20070057.htm
(4) Grein á Vísi http://visir.is/article/20070720/FRETTIR01/70720058&SearchID=7328834937994
(5). Kristmannsdóttir, H, and Armannsson. H, 2003. ‘Environmental aspects of geothermal energy utilization.’ in Geothermics vol.32, p.451-461.
(6). Rybach, L, 2003. ‘Geothermal energy: sustainability and the environment.’ Geothermics. vol.32, p.463-470.
(7). VGK, Environmental Impact Assesment for Helisheidarvirkjun, http://www.vgk.is/hs/Skjol/UES/SH_matsskyrsla.pdf, blaðsíða 24.
 

Mótmælendur loka fyrir umferð að Hellisheiðarvirkjun

Orkuveitan tekin á beinið

Það er greinilega nóg að gera hjá dugnaðarforkunum í Saving Iceland. Þau benda á óhugnanlegar staðreyndir um álfyrirtækin Century-RUSAL og ALCAN-Rio Tinto sem tengjast hernaðar- og vopnaframleiðslu í heiminum. Þessi mótmæli fara mikið í taugarnar á sumum en Jóhann Björnsson skrifar skemmtilegan pistil um málið. Hér eru svo upplýsandi fréttatilkynningar frá Saving Iceland:

Fréttatilkynning
20. júlí, 2007

MÓTMÆLENDUR HEIMSÆKJA ORKUVEITU REYKJAVÍKUR SAVING ICELAND: “STÖÐVIÐ ORKUFRAMLEIÐSLU FYRIR STRÍД

REYKJAVÍK – Í dag heimsótti trúðarher Saving Iceland höfuðstöðvar Orkuveitu Reykjavíkur, Bæjarhálsi 1. Stuttu seinna fóru nokkrir mótmælendur hengdu þeir upp borða sem á stóð Vopnaveita Reykjavíkur. Saving Iceland krefst þess að O.R. stöðvi orkusölu til álfyrirtækjanna Century-RUSAL og ALCAN-Rio Tinto, en 30% framleidds áls fer til hernaðar- og vopnaframleiðslu (1).

Í morgun var ræðismannsskrifstofu Íslands í Edinborg lokað, þegar lásar voru límdir og rauðri málningu var hent á húsið með yfirskriftinni “Íslandi blæðir”. Á miðvikudag lokaði Saving Iceland veginum að álveri Century á Grundartanga.

Sem stendur er O.R. að stækka jarðvarmavirkjun sína við Hengil á Hellisheiði. Í umhverfismati vegna stækkunarinnar kemur fram að markmið stækkunnarinnar sé að koma til móts við kröfur stóriðjufyrirtækja með aukinni raforkuframleiðslu. Orkan sé aðallega ætluð stækkuðu álveri Century á Grundartanga og mögulega stækkuðu álveri ALCAN í Hafnarfirði og nýju álveri Century í Helguvík (2,3).

Stækkun álversins í Straumsvík hefur þegar verið hafnað í atkvæðagreiðslu og aðrar álversframkvæmdir á suðvestur horninu hafa ekki verið staðfestar. Sitjandi ríkisstjórn Íslands segist mæla gegn frekari álversframkvæmdum en samt sem áður er stækkun Hellisheiðarvirkjunnar í fullum gangi, verkefni sem mun kosta 379.06 milljónir dollara (2). Íslenska þjóðin hefur enn á ný verið blekkt. Þegar stækkuninni er lokið, verður fleiri álverum troðið upp á Íslendinga. Rafmagnið verður að selja til þess að borga upp lánin fyrir framkvæmdunum. Á sama tíma borga garðyrkjubændur tvisvar sinnum hærra gjald fyrir rafmagn en Century greiðir (4).

“Stór hluti framleidds áls fer beint til hernaðarstarfsemi Bandaríkjanna, Rússlands og annara landa. Ál er mikilvægasti undirstöðumálmur nútíma hernaðar, til framleiðslu t.d. skotvopna, skriðdreka, orrustuflugvéla og kjarnorkuvopna (5). Það er eins og hér á landi sé í gangi keppni um hvert af eftirfarandi fyrirtækum – ALCOA, ALCAN-Rio Tinto eða Century-RUSAL – hafi framið flest og stærst mannréttindabrot og umhverfisglæpi. Verðlaunin er ódýr íslensk orka. Enginn þessara böðla ætti að fá orku frá O.R.” segir Snorri Páll Jónsson Úlfhildarson frá Saving Iceland.

Century er undirfyrirtæki Glencore, sem er þekkt fyrir vafasama samninga sína í tengslum við aðskilnaðarstefnuna í Suður-Afríku, Sovétríkin og Írak undir stjórn Saddams Hussein (6,7). Glencore hefur sameinast RUSAL (8), sem gerir fyrirtækið að stærsta álfyrirtæki í heiminum. RUSAL, sem sér rússneska hernum fyrir áli, tekur á beinan hátt þátt í stríðinu í Tjetsetníu, með framleiðslu á sprengjum og skotvopnum úr áli. Að minnsta kosti 35 þúsund óbreyttir borgarar hafa látið lífið vegna þeirra átaka (9,10). Wayuu indjánar og bændur í Kólumbíu voru nýlega stráfelldir vegna námustækkanna Glencore (11).

Umhverfisáhrif Hellisheiðarvirkjunnar.

Stækkun Hellisheiðarvirkjunnar er langt í frá eins umhverfisvæn og O.R. heldur fram. Heitu og eitruðu, afgangsvatni er annað hvort dælt aftur í borholurnar (líkt og á Nesjavöllum), sem eykur líkur á jarðskjálftum á þessu virka svæði. Eða því er veitt í læki og vötn, en það kann að gjöreyða mikilvægum vistkerfum.

Norðurhluti Þingvallavatns er þegar líffræðilega dauður vegna samskonar framkvæmda og kallar það á að vatnið verði verndað strax. Ferðamannaiðnaður mun einnig skaðast á framkvæmdunum því röskun á neðanjarðarflæði leiðir til breytinga á hreyfingu grunnvatns. Það hefur í oft för með sér uppþornun heitra hvera og mengun yfirborðsvatns. (12,13)

Fjórar fuglategundir af válista Náttúrufræðistofnunnar Íslands verða fyrir neikvæðum áhrifum; fálki, grágæs, straumönd og hrafn (14).

ENDIR

Nánari upplýsingar:
http://www.savingiceland.org
Phone: Snorri Páll Jónsson Úlfhildarson, ([phone]

Heimildir:

1. Bauxite and Aluminous Laterite. (2nd edition), London: Technical Press. R. Graham, 1982, p. 250.
2. European Investment Bank, http://www.eib.org/projects/pipeline/2007/20070057.htm
3. VGK, Environmental Impact Assesment fot Helisheidarvirkjun, http://www.vgk.is/hs/Skjol/UES/SH_matsskyrsla.pdf,  page 2 and other pages.
4. Iceland Review,  June 7th, 20007, http://www.savingiceland.org/node/821.
5.. S. Das & F. Padel, “Double Death - Aluminium’s Links with Genocide”, Economic and Political Weekly, Dec. 2005, also available at http://www.savingiceland.org/doubledeath
6. Peter Koenig. "Secretive Swiss trader links City to Iraq oil scam", The Sunday Times, September 25, 2005.
7. Stephen Long. "Swiss link undermines Xstrata's bid for WMC", ABC Radio, February 11, 2005.
8. UC RUSAL, http://www.aluminiumleader.com/index.php?&lang=eng
9. Amnesty International, “What Justice for Chechnya’s disappeared?”, May 23rd 2007.
10. “Tens of thousands” were killed in the first Tchechen war, “25.000” in the second (since 1999). “Many of these were killed during the aerial bombardments of towns and villages in the first months of the conflict”.
11. Frank Garbely, Mauro Losa. "Paradis fiscal, enfer social", Télévision Suisse Romande, 29 June 2006.
12. Kristmannsdóttir, H, and Armannsson. H, 2003. ‘Environmental aspects of geothermal energy utilization.’ in Geothermics vol.32, p.451-461.
13. Rybach, L, 2003. ‘Geothermal energy: sustainability and the environment.’ Geothermics. vol.32, p.463-470.
14. Idem 3, p.24.

Fréttatilkynning
20 júlí , 2007
Í framhaldi af fyrri tilkynningu í dag
(http://www.savingiceland.org/node/857).

SAVING ICELAND BÝÐUR ORKUVEITU REYKJAVÍKUR TIL  OPINNA VIÐRÆÐNA UM SIÐGÆÐI FYRIRTÆKISINS

Í dag fóru 25 mótmælendur frá Saving Iceland inn í höfuðstöðvar Orkuveitu Reykjavíkur (O.R.) og hengdu upp borða sem á var letrað ‘VOPNAVEITA REYKJAVÍKUR’. Borðinn var ekki hengdur upp úti á húsinu vegna veðurs. Mótmælendur stöldruðu við í húsinu frá kl. 15.15 til kl. 16.00.

Talsmaður O.R., Páll Erland, staðhæfir að starfsmenn O.R. hafi veitt mótmælendum jarðarber og boðið Saving Iceland að hengja upp borðann inni í húsinu. Páll Erland kann að vera umhugað um að  ræða um jarðaber við gesti O.R., en það er hins vegar ekki rétt að O. R. hafi boðið mótmælendum að hengja upp borða sem bendir á þá staðreynd að fyrirtækið selur orku til aðila sem eru viðriðnir vopnaframleiðslu og alvarleg brot á mannréttindum (eins og sjá má í fyrri fréttatilkynningu okkar sem hægt er að lesa á http://www.savingiceland.org/node/857.)

Saving Iceland hafa haft samband við Orkuveitu Reykjavíkur og beðið um heimild til þess að hengja upp umræddan borða utan á höfuðstöðvar O.R..
 Auk þess að við æskjum þess að fulltrúar O.R.  taki þátt í opnum umræðum  við okkur um siðgæði þess að selja orku til fyrirtækja sem stunda glæpsamlega iðju, eins og bæði Century-Rusal og Alcan-Rio Tinto gera.

-- ENDIR

Frekari upplýsingar:
http://www.savingiceland.org
Sími: Snorri Páll Jónsson Úlfhildarson, 8480373.
Ljósmyndir og myndskeið: 8578625

Aðgerðasinnar hengdu borða á Ráðhús Reykjavíkur

Góð yfirlýsing frá VG + hrós til löggunnar og mótmælenda

Yfirlýsing þingflokks Vinstri grænna er tímabær og kemur af gefnu tilefni. Það er ótrúlegt hvernig virðist eiga að vaða áfram á skítugum skónum með álver um allt og nú er farið að halda því fram að álver geti verið hluti af grænu samfélagi! Öfugmælavísur ætla engan endi að taka. Yfirlýsingin frá VG er birt á mbl.is:

Þingflokkur Vinstrihreyfingarinnar – græns framboðs lýsir miklum áhyggjum vegna þeirrar stefnu ríkisstjórnarinnar að heimila að áfram sé haldið undirbúningi álverksmiðja í Helguvík, í Straumsvík, á Húsavík og víðar í skjóli útgefinna rannsóknaleyfa til orkuöflunar. Þetta kemur fram í yfirlýsingu frá VG.

„Yfirlýst stefna ríkisstjórnarinnar breytir að mati talsmanna orkufyrirtækjanna engu um þessi framkvæmdaáform, þótt annað hafi verið gefið í skyn af iðnaðarráðherra.

Þingflokkur VG krefst þess að hvorki verði gerðir samningar við stóriðjufyrirtæki né úthlutað rannsóknaleyfum til orkufyrirtækja á meðan unnið er að náttúruverndaráætlun fyrir tímabilið 2008–2012 og lokið við rammaáætlun um nýtingu vatnsafls og jarðvarma. Sá tími sem ætlaður er til þess verks fyrir árslok 2009 er augljóslega of knappur, ljóst er að Alþingi þarf meira ráðrúm til úrvinnslu og ákvarðana en ríkisstjórnin gerir ráð fyrir.

Fjölmörg atriði styðja þá skoðun að nú beri að staldra við með alla frekari stóriðjuuppbyggingu hérlendis:

- Kyótóbókunin um samdrátt í mengun andrúmsloftsins er til endurskoðunar og fullkomið óráð að heimila frekari losun frá stóriðju áður en stefnumótun fyrir tímabilið eftir 2012 liggur fyrir.
- Vaxandi óvissa er um þróun orkuverðs á heimsmarkaði, bæði vegna styrjaldarátaka og að olíuframleiðsla heldur ekki í við sívaxandi eftirspurn.
- Barátta álhringanna um markaðsyfirráð og gróða hvetur til mikillar varfærni í samskiptum við þá, hvað þá um frekari samninga um orkusölu til langs tíma.

Þingflokkur VG leggur áherslu á nauðsyn þess að horfið verði frá stóriðjustefnunni og telur mikilvægt að þeir sem taka undir þau sjónarmið tali skýrt og láti verkin tala í þeim efnum. Tryggja þarf með lögum heildstæð tök löggjafar- og framkvæmdavalds á orkumálum og að skipulagsákvarðanir um uppbyggingu meiriháttar iðnaðar og orkuframkvæmda séu teknar á landsvísu en ekki af handahófi og vegna skammtímasjónarmiða. Brýnt er jafnframt að Íslendingar móti sér vistvæna og sjálfbæra orkustefnu til langs tíma litið eins og VG hefur lengi talað fyrir og ítrekað lagt fram tillögur um, síðast í stefnuritinu Græn framtíð."

Hér er svo yfirlýsing frá Svandís Svavarsdóttur um málefni OR. 

Svo verð ég hrósa löggunni á Akranesi fyrir að sína stillingu og rétt viðbrögð við mótmælum Saving Iceland við Grundartanga. Lögreglan hefur greinilega séð frá Snorrabrautinni hvernig ekki á að bregðast við friðsömum mótmælum og tekið sig á. Mótmælendurnir eiga einnig hrós skilið fyrir lipurð og að koma tímabærum boðskap til skila. Hér er yfirlýsing frá Saving Iceland:

Umhverfi / Mótmæli

Fréttatilkynning
18. júlí, 2007.

SAVING ICELAND LOKA VEGINUM AÐ VERKSMIÐJUM CENTURY / NORÐURÁLS OG ELKEM / ÍSLENSKA JÁRNBLENDIFÉLAGSINS

GRUNDARTANGA – Í dag hafa  samtökin Saving Iceland lokað eina aðfangaveginum frá þjóðvegi 1. að verksmiðjum Century / Norðuráls og ELKEM / Íslenska járnblendifélagsins. Saving Iceland samtökin eru andsnúin áformum um nýja álbræðslu Century í Helguvík og stækkun á verksmiðju Járnblendifélags Íslands. Aðgerðafólk hafa hlekkjað sig saman í málmrörum og myndað þannig mannlegan tálma á veginum um leið og nokkrir hafa tekið yfir byggingakrana á svæðinu.

Century Aluminum, sem er hluti af nýrri rússnesk-svissneskri samsteypu fyrirtækjanna á RUSAL / Glencore / SUAL, ætla að reisa annað álver í Helguvík með 250.000 tonna árlegri framleiðslugetu. Álver þeirra á Grundartanga hefur þegar verið stækkað í 260.000 tonn.

Um þessar mundir er verið að fara yfir unhverfismat á Helguvíkur bræðslunni. (1) Þetta mat var gert af verkfræðisamsteypunni HRV (Hönnun/Rafhönnun/VST).

“Það er fáránlegt að verkfræðifyrirtæki sem hefur mikla hagsmuni af byggingu álversins sé ætlað að skila hlutlægu mati á umhverfisáhrifum framkvæmdarinnar. Í mati fyrirtækisins koma fram fáránlægar staðhæfingar eins og t.d. sú að mengun af verksmiðjunni verði ekkert vandmál vegna þess að Helguvík sé svo vindasamur staður að öll mengunin mun hverfa með vindinum” segir Snorri Páll Jónsson Úlfhildarson frá Saving Iceland.

“Þessi álbræðsla mun kalla á nýjar jarðhitaboranir í Seltúni, Sandfelli, Austurengjum og Trölladyngju, auk þess sem Hengilssvæðinu hefur þegar verið raskað stórlega hennar vegna af Orkuveitu Reykjavíkur. Í umhverfismatinu hefur alveg láðst að nefna þessi jarðhitasvæði eða hinar gífurlegu rafmagnslínur og rafmöstur sem fylgja munu framkvæmdinni. Þessar jarðvarmavirkjanir munu gersamlega eyðileggja ásýnd og vistfræðilegt gildi alls Reykjanesskagans. Orkuþörf verksmiðjunnar, um 400 mw, mun fara fram úr náttúrulegri orkugetu þessara jarðhitasvæða auk þess sem þau munu kólna á þremur til fjórum áratugum. (2) Century hafa viðurkennt að það er ætlun þeirra að stækka verksmiðjuna á næstu áratugum. Það er því augljóst að þessi álbræðsla mun ekki aðeins eyðileggja Reykjanesið heldur einnig útheimta frekari virkjanir jökuláa.”

Matsferlið virðist vera algjört aukaatriði, fyrirtækið hefur þegar reiknað með útgjöldum upp á 360 milljónir dollara sem að hluta til verður varið til byggingar álbræðslu í Helguvík. (3) Þetta gefur til kynna að Century hafa fengið fullvissun frá íslenskum yfirvöldum um að verkefnið mun sleppa í gegn hvað sem í skerst.

Þetta stangast algerlega á við stefnuyfirlýsingar nýrrar ríkistjórnar Íslands, og þá sérstaklega nýlega yfirlýsingu Þórunnar Sveinbjarnardóttur umhverfisráðherra, að hún sé á móti frekari álverksmiðjum á landinu.

Íslenska járnblendifélagið vill auka getu sína til framleiðslu á ferrosilicon fyrir stáliðnaðinn. Þetta fyrirtæki ber ábyrgð á einu mesta magni gróðuhúsalofttegunda og annarrar mengunar á Íslandi. (4)

“Stækkun á verksmiðjum Íslenska járnblendifélagsins og Century mun auka stórlega útstreymi gróðurhúsalofttegunda á Íslandi.  Ef ekkert bætist við þá stóriðju sem þegar er á Grundartanga og hjá ALCOA Fjarðaáli mun Ísland samt auka við útstreymi gróðurhúsalofttegunda um 38% miðað við ástandið árið 1990. Með áframhaldandi uppbyggingu stóriðju á Íslandi mun útstreymið nema um 63% yfir viðmiðun mörkum ársins 1990. (5) Slíkt ber vitni um algjört ábyrgðarleysi og ótrúverðugleika íslenskra stjórnvalda.

Allt tal um “græna orku” frá jarðvarma og vatnsorku er í raun hreinar lygar. Íslendingar verða að rísa gegn þessum erlendu fyrirtækjum” sagði Snorri Páll.

VG lýsir yfir áhyggjum vegna undirbúnings við álver

Hnattrænar afleiðingar stóriðju og stórstíflna

Samtökin Saving Iceland boða til áhugaverðrar ráðstefnu helgina 7. og 8. júlí 2007 á Hótel Hlíð í Ölfusi. Hér eru upplýsingar fyrir þá sem vilja taka þátt í þessari ráðstefnu þar sem fulltrúar samtaka frá Trinidad og Tóbagó, Indlandi, Brasilíu, Canada, Bretlandi, Hollandi, Þýskalandi og Bandaríkjunum mæta:

Ráðstefna „Saving Iceland" 2007

Hnattrænar afleiðingar stóriðju og stórstíflna

Helgina 7. og 8. júlí 2007

Fyrir hönd Saving Iceland, viljum við bjóða ykkur velkomin á ráðstefnuna, auk þess sem við viljum fá ykkur til þess að taka þátt í pallborðsumræðum. Innlegg ykkar væri okkur mikils virði og er nauðsynlegt á tíma stóriðjuvæðingar á kostnað ómetanlegra íslenskra náttúruundra. Það væri okkur ánægja ef þið sæjuð ykkur fært að taka þátt í þessu verkefni: fyrstu ráðstefnunni á Íslandi sem gefur sanna hnattræna sýn yfir nútíma borgaralega umhverfisbaráttu og ástæðurnar sem liggja henni að baki.

Ráðstefnan hefst kl. 11 á laugardaginn og fer fram á Hótel Hlíð, Ölfusi (6 km. frá Hveragerði á leiðinni þaðan til Þorlákshafnar.) Hún er einn fjölda atburða sem "Saving Iceland" hafa staðið að, og munu standa að á árinu, í baráttunni gegn eyðileggingu ósnortnar íslenskrar náttúru.

Nú hafa fulltrúar samtaka frá Trinidad og Tóbagó, Indlandi, Brasilíu, Canada, Bretlandi, Hollandi, Þýskalandi og Bandaríkjunum tekið boði Saving Iceland um að taka þátt í ráðstefnunni. Hér gefst því einstakt tækifæri til að hitta erlent fólk sem stendur í svipaðri baráttu og við sjálf gegn stíflum og meira að segja sömu stórfyrirtækjum. Fólki úr íslenskum umhverfissamtökunum hefur verið boðið á ráðstefnuna og gefst okkur þar gott tækifæri til að bera saman bækur okkar við erlenda aðila sem standa í baráttunni gegn álvæðingunni.

Saving Iceland eru ekki meðlimasamtök, heldur hópur einstaklinga alls staðar að úr heiminum, sem eru staðráðnir í að standa gegn því að íslensk náttúra sé eyðilögð fyrir hagsmuni stóriðjufyrirtækja. Rétt eins og stórfyrirtækin sjálf eru alþjóðleg er baráttan gegn þeim einnig alþjóðleg.

Við byggjum okkar starfssemi á jafnræði þar sem enginn er yfir aðra hafinn í ákvarðanatöku og ákvarðanir eru teknar með upplýstu samþykki (“consensus decision”). Við erum samtaka um að gefa aldrei eftir grundvallarkröfur okkar. Engar málamiðlanir þegar kemur að því að vernda náttúruna.

Ef þið hafið einhverjar spurningar, hikið þá ekki við að hafa samband. Við værum þakklát ef þið létuð okkur vita sem fyrst hvort þið hafið áhuga á því að koma og taka þátt.

Meðfylgjandi er listi yfir helstu umfjöllunarefni erinda og umræðna á ráðstefnunni.

Drög að helstu umfjöllunarefnum erinda og umræðna

* Íslandi ógnað/
Kynning á þeirri ógn sem steðjar að Íslandi vegna stóriðju.

* Stórar stíflur, áliðnaðurinn og loftslagsbreytingar/
Ekki aðeins álframleiðsla – loftslagsáhrif metans og perflúorkolefna.

* Áhrif stórstíflna á vistkerfi vatnsfalla/
Vistfræði og líffræðileg fjölbreytni – áhrif stórra stíflna.

* Saga borgaralegrar óhlýðni og beinna aðgerða/
Frá fortíð til framtíðar – Hvernig beinar aðgerðir geta breytt gangi sögunnar

* Græn eða grá framtíð?/
Mismunandi framtíðarsýn

* Orkuöflun til stóriðju - Frá Kyoto til Peak Oil/
Stóriðja í leit að hernaðarlega hentugri staðsetningu orkuvera

* Barátta í Trinidad/
Barátta fólks gegn nýjum bræðslum ALCOA og Alutrint í Trinidad & Tobago.

* Narmada Bachao Andolan/
Best þekkta alþýðuhreyfingin á Indlandi,sem berst fyrir réttindum adivasi-ættbálksins sem hrakinn hefur verið frá heimkynnum sínum vegna stórstíflu.

* Baráttan í Kashipur/
Barátta gegn yfirborðsnámu ALCAN í Kashipur, norðaustur Indlandi.

* Stíflur á Amazonsvæðinu/
Ál ógnar regskógunum.

* Rannsókn á áliðnaðinum/
Kynntir helstu aðilar til leiks og greint frá nýjustu þróun í áliðnaði

* Stærsta ósnortna víðernið í Evrópu/
Landslag og lífríki sem ógnað er á Íslandi

* Breytingar á erfðavísum á Íslandi/
Víðara sjónarhorn á erfðabreytt bygg á Íslandi.

* Vaxandi þungi gegn risavélinni/
Að bera saman bækur: alþýðuhreyfingar gegn stóriðju, stórstíflum og hnattvæðingu.

Eftir þriggja ára baráttu gegn stórstíflum og stóriðju mun herferð „Saving Iceland" tengjast baráttunni um heim allan. Um víða veröld hafa stóriðja og stórstífluframkvæmdir hrakið á brott fólk í milljónatali, að mestu án þess að bætur hafi fengist fyrir þann skaða sem hefur orðið. Þessi mannvirki hafa eyðilagt vistkerfi á sjó og landi og eytt dýralífi. Þau hafa mengað andrúmsloft okkar og vötn og breytt loftslagi á óbætanlegan hátt – í nafni framfara. Fyrrverandi forsætisráðherra Indlands, Jawaharlal Nehru, orðaði það svo: „Ef þú þarft að þjást, ættirðu að gera það í þágu lands þíns", í ræðu yfir þorpsbúum sem átti að hrekja frá heimilum sínum vegna Hirakud-stíflunnar árið 1948. Ríkisstjórnir Íslands og Indlands telja risaraforkuver enn vera tákn um hugvitsemi, framfarir og þjóðarstolt. Í Trinidad og Tobago, sem og á Íslandi leitar áliðnaðurinn að óþrjótandi orkulindum á tímum vaxandi óvissu í orkumálum.

Samt hefur sagan alltaf sýnt undirstrauma sem ekki eru í samræmi við hin ríkjandi framfaraviðhorf. Fjöldi fólks berst gegn því að vera fórnað í þágu lands síns eða efnahagsins og margir hafa barist gegn því að landi þeirra og óbyggðum sé fórnað.

Ráðstefna „Saving Iceland" 2007 mun auka og dýpka þekkingu þína á baráttunni gegn stóriðjunni, í rúmi og tíma.

Vatnasafn - Library of Water

Það er stórksotlegt að það sé búið að opna Vatnasafn Roni Horn í Stykkishólmi. Heimasíðan er einnig frábær svo þó að maður komist ekki komist ekki strax vestur er hægt að dvelja lengi við síðurnar og allar myndirnar á síðunni www.libraryofwater.is

Roni Horn er einhver sá listamaður sem unnið hefur á einlægastan og áhugaverðastan hátt með íslenska náttúru. Hún kenndi okkur í MHÍ 1993 og svo þegar ég var að kenna við Listaháskólann kom hún og hreyfði við nemendum því hún var miður sín yfir því hvernig íslensk stjórnvöld væru að fara með landið við Kárahnjúka. Af hverju geta stjórnmálamenn ekki hlustað  oftar á listamenn í staðinn fyrir að æða áfram hugsunarlaust?

Það er glæsilegt hve fagmannlega er unnið að öllu í sambandi við Vatnasafnið af Artangel og vonandi getum við hér á Íslandi lært mikið af þessu samstarfi.

Vatnasafnið opnað í Stykkishólmi

Af hverju er verið að kveikja í sinu?

20 stiga hiti, smá sunnangola, glampandi sól og gleði og svo smám saman leggst reykjarmökkur yfir bæinn og allan Eyjafjörðinn! Og það voru ekki einhverjir brennuvargar á ferð heldur bara skipulögð íkveikja. Ég hélt að það væri búið að sýna fram á að sinubruni er EKKI góður fyrir gróðurinn og langtfrá því að vera góður fyrir umhverfið. Þetta er mengun af verstu tegund og á auðvitað ekki að leyfa. Og ef það eru einhver gömul lög sem leyfa sinubruna þá á auðvitað að breyta þeim hið snarasta. Þetta er rugl.

Fjölmargar kvartanir vegna sinubruna í Eyjafirði

Carsten Höller er flottur

Myndlistarmaðurinn (og íslandsvinurinn) Carsten Höller er lang skemmtilegastur. Þessar rennibrautir eru frábærar og listræn upplifun að taka salíbunu í þeim. Tvær eru í Kunstwerke í Berlín og önnur fer út úr húsinu og aftur inn og það er ansi skemmtilegt að renna sér niður af annarri hæð og enda á jarðhæð í bókasafninu. Mæli eindregið með því að allir sem eru á leið til London komi við í Tate Modern og renni sér nokkrar ferðir. Myndlist getur verið svo skemmtileg.

Listrænar rennibrautir í London

Misnotkun á hugtakinu sjálfbær þróun

Valgerður Sverrisdóttir stóriðjuráðherra með meiru fer létt með að misnota hugtakið sjálfbær þróun á fundi á Húsavík í dag. Það er svo sem ekkert nýtt að þetta hugtak sé misnotað en Valgerður ætti að vita betur, eða hvað? Stefán Gíslason skýrir ágætlega hugtakið sjálfbær þróun í Fræðsluriti sem hægt er að nálgast hér. Hann segir:

"Sjálfbær þróun, eða Sustainable Development, eins og hugtakið nefnist á ensku, er venjulega skilgreind sem „þróun sem gerir okkur kleift að mæta þörfum okkar án þess að stefna í voða möguleikum komandi kynslóða á að mæta þörfum sínum”. Hér er með öðrum orðum átt við þróun sem getur haldið áfram, þ.e.a.s. þróun sem er „gerð til að endast“.
Skilgreiningin hér að framan er ættuð úr svonefndri Brundtlandskýrslu sem birt var árið 1987 í bókinni Sameiginleg
framtíð vor. Skýrslan var afrakstur alþjóðlegrar nefndar sem Gro Harlem Brundtland, þáverandi forsætisráðherra Noregs, veitti forstöðu, en hlutverk nefndarinnar var að fara yfir stöðu umhverfismála í heiminum og gera tillögur um aðgerðir til að sporna gegn ofnýtingu og hnignun náttúruauðlinda sem ella myndi fyrirsjáanlega koma niður á velferð mannkynsins."

Þorbjörn Hlynur Árnason skrifar ljómandi grein um Kirkjuna og sjálfbæra þróun sem hægt er að lesa hér og segir meðal annars: "Sjálfbær þróun hefur verið einskonar tískuorð um langan tíma.  Það eru margar skilgreiningar og útgáfur til af þessu hugtaki, sem felur þó  í sér, í grunninn, að ekki sé endalaust hægt að taka af auðlindum jarðar, umfram endurnýjunarmátt þeirra.  Þetta hugtak hefur vitaskuld einnig ríka skírskotun til efnahagsþróunar, einkum í þriðja heiminum - það varðar stjórnmál - það varðar lífið sjálft. 
 
En þetta er gott tískuorð, þótt sjálfbær þróun og vitundin um hana - sé  í sjálfu sér ekkert ny%u0301tt.  Þeir sem hafa lifað af landinu þekkja nauðsyn þess, að taka ekki of mikið, ganga ekki of hart fram - það er ekki nóg að þreyja þorrann og góuna með öllum ráðum - eitthvað þarf að vera eftir fyrir næsta ár og næstu kynslóð."

Valgerður ætti til dæmis að lesa þetta áður en hún gefur fleiri yfirlýsingar um að álver á Íslandi geti " rúmast innan marka sjálfbærrar þróunar" Ég bendi einnig á frábærar glærur frá erindi Bergs Sigurðssonar sem hægt er að sjá hér.

Það eru hinsvegar endalausir möguleikar í atvinnuuppbyggingu í Þingeyjarsýslum t.d. í heilsutengdri ferðaþjónustu eins og fjallað var um hjá rúv í morgun. Margt af því getur fallið undir sjálfbæra þróun. Vinstri græn eru mjög hlynnt virkjunum ef þær eru umhverfisvænar og að orkan úr þeim sé nýtt skynsamlega en ekki seld fyrir slikk til mengandi stóriðju. Það að segja að álver á Húsavík geti "rúmast innan marka sjálfbærrar þróunar" er hinsvegar lélegur brandari og misnotkun hugtakinu sjálfbær þróun. Ögmundur Jónasson skrifar mjög góðan pistil um fundinn á Húsavík undir fyrirsögninni "HVERS KONAR UPPBYGGINGU Á HÚSAVÍK?" Tilvalið að lesa hann hér. (Myndina fínu af Valgerði fékk ég lánaða af síðunni hennar.)

Segir álver við Húsavík rúmast innan marka sjálfbærrar þróunar

Loksins Martin Scorsese og Al Gore

Það var heldur betur kominn tími til að Martin Scorsese fengi hinn eftirsótta Óskar (e.Oscar:) og sannarlega gaman að Al Gore myndin Óþægilegur sannleikur (e. An Inconvenient Truth) fengi verðlaun sem besta heimildarmyndin. Þjóðverjar eru að rifna úr stolti (ef það er þá hægt) fyrir að myndin Líf annarra (þ. Das Leben der Anderen) fengi Óskar gamla gull frænda. Der Spiegel segir svo frá hér. Hér er annars fréttin af mbl.is.

"Kvikmyndin The Departed í leikstjórn Martin Scorsese fékk Óskarsverðlaunin í ár sem besta myndin, þá fékk breska leikkonan Helen Mirren verðlaun sem besti kvenleikarinn fyrir frammistöðu sína í kvikmyndinni The Queen. Forest Whitaker hlaut hins vegar verðlaunin í flokki karlleikara fyrir túlkun sína á einræðisherranum Idi Amin í kvikmyndinni The Last King of Scotland.
Scorsese hafði áður verið tilnefndur fimm sinnum fyrir kvikmyndir sínar, en þetta eru fyrstu Óskarsverðlaunin sem hann hlýtur.
Þá var tónskáldið Ennio Morricone heiðraður fyrir ævistarf sitt við gerð kvikmyndatónlistar,
Bandaríska leik- og söngkonan Jennifer Hudson fékk Óskarinn fyrir leik í aukahlutverki fyrir myndina Dreamgirls og Alan Arkin fékk einnig verðlaun fyrir besta leikinn í aukahlutverki fyrir frammistöðu sína í myndinni Little Miss Sunshine. Myndin An Inconvenient Truth, sem Al Gore, fyrrum varaforseti Bandaríkjanna, gerði um umhverfismál, var valin besta heimildarmyndin. Þýska myndin Das Leben der Anderen var valin besta erlenda myndin en myndin Pan's Labyrinth, sem keppti einnig í þeim flokki, fékk verðlaun fyrir förðun og listræna stjórnun. Tölvuteiknimyndin Happy Feet var valin besta teiknimyndin."

Scorsese fékk loks Óskarinn

Fjölbreytni og skapandi starf

Steingrímur og Katrín Jakobsdóttir voru endurkjörin fomaður og varaformaður Vinstrihreyfingarinnar græns framboðs. Í hópinn bætast þær Sóley Tómasdóttir, bloggfélagi, sem var kjörin nýr ritari flokksins og Guðrún Ágústa Guðmundsdóttir bæjarfulltrúi í Hafnarfirði sem var kjörin nýr gjaldkeri VG. Þær voru sjálfkjörnar við mikil fagnaðarlæti.

Fullt var út úr dyrum á málþingi  um nýsköpun í atvinnumálum sem haldið var í tengslum við Landsfundinn á Grand Hóteli áðan. Þetta var frábært málþing og frummælendur eru svo sannarlega á sömu línu og Vinstri græn að mörgu leiti. Hér er frétt af vg.is
 
"Málþingið bar yfirskriftina „Ótæmandi möguleikar: Íslenskt atvinnulíf á tímamótum.“ Frummælendur koma úr ýmsum áttum, Eva Sigurbjörnsdóttir, hótelstýra á Hótel Djúpavík í Árneshreppi, fjallaði um úrræðaleysi stjórnvalda í byggðamálum og samgöngumálum. Eva kallaði eftir stuðningi við atvinnurekstur á landsbyggðinni í stað stöðugrar mismununar og lýsti því hvernig mismunandi aðgengi að fjármagni getur hamlað skapandi uppbyggingu atvinnu í dreifðari byggðum landsins. Guðbjörg Glóð Logadóttir, framkvæmdastjóri og eigandi Fylgifiska, lýsti því hvernig hún fann sig knúna til að bregðast við og blása til sóknar fyrir íslenska fiskvinnslu með það að markmiði að halda virðisaukanum af fiskvinnslunni í landinu. Jón Ágúst Þorsteinsson, framkvæmdastjóri Marorku og formaður stjórnar Samtaka sprotafyrirtækja, byrjaði á að lýsa frumkvöðlum sem “skrítnum skrúfum” sem eiga það sameiginlegt að elta drauma sína í allar mögulegar og ómögulegar áttir. Hann sagði áríðandi að styðja við sprotafyrirtækin og efla fjárfestingu samfélagsins í þeim í því skyni að tryggja rekstur þeirra fyrstu rekstrarárin áður en almennir fjárfestar, með óþolinmóðara fjármagn, koma að þeim. Svanborg R. Jónsdóttir, sérfræðingur í nýsköpunarfræðslu, fjallaði um mikilvægi þess að efla nýsköpunarfræðslu í menntakerfinu og leggja áherslu á að kenna börnum að horfa gagnrýnum og greinandi augum á umhverfi sitt í því skyni að koma auga á tækifæri og lausnir. Allir fundarmenn tóku undir það að sköpunarkrafturinn væri lykilatriði í mótun íslensks atvinnulífs og fjallaði Svafa Grönfeldt um mögulega framtíð Íslands. Hún sagði mikilvægast að efla alþjóðlega og þverfaglega hugsun í skólakerfinu öllu og leggja áherslu á aukna samskiptafærni og sköpunarkraft í atvinnulífinu og samfélaginu öllu.  Hún sagði samfélagsgerðina skipta sköpum um það hvort Íslendingar vildu búa hér á landi eftir fimmtíu ár og tóku fundamenn undir það að framtíðarsamfélagið væri samfélag þátttöku þar sem allir eru hreyfiafl."

Það var mikill samhljómur í málfutningi frummmælenda og þeirra fjölmörgu sem tóku þátt í umræðum. Svandís Svavarsdóttir borgarfulltrúi og Ásbjörn Björgvinsson forstöðumaður Hvalasafnsins á Húsavík og bæjarfulltrúi stóðu sig frábærlega sem fundarstjórar.

Steingrímur endurkjörinn formaður og Katrín varaformaður VG