Orkuveitan tekin á beinið

Það er greinilega nóg að gera hjá dugnaðarforkunum í Saving Iceland. Þau benda á óhugnanlegar staðreyndir um álfyrirtækin Century-RUSAL og ALCAN-Rio Tinto sem tengjast hernaðar- og vopnaframleiðslu í heiminum. Þessi mótmæli fara mikið í taugarnar á sumum en Jóhann Björnsson skrifar skemmtilegan pistil um málið. Hér eru svo upplýsandi fréttatilkynningar frá Saving Iceland:

Fréttatilkynning
20. júlí, 2007

MÓTMÆLENDUR HEIMSÆKJA ORKUVEITU REYKJAVÍKUR SAVING ICELAND: “STÖÐVIÐ ORKUFRAMLEIÐSLU FYRIR STRÍД

REYKJAVÍK – Í dag heimsótti trúðarher Saving Iceland höfuðstöðvar Orkuveitu Reykjavíkur, Bæjarhálsi 1. Stuttu seinna fóru nokkrir mótmælendur hengdu þeir upp borða sem á stóð Vopnaveita Reykjavíkur. Saving Iceland krefst þess að O.R. stöðvi orkusölu til álfyrirtækjanna Century-RUSAL og ALCAN-Rio Tinto, en 30% framleidds áls fer til hernaðar- og vopnaframleiðslu (1).

Í morgun var ræðismannsskrifstofu Íslands í Edinborg lokað, þegar lásar voru límdir og rauðri málningu var hent á húsið með yfirskriftinni “Íslandi blæðir”. Á miðvikudag lokaði Saving Iceland veginum að álveri Century á Grundartanga.

Sem stendur er O.R. að stækka jarðvarmavirkjun sína við Hengil á Hellisheiði. Í umhverfismati vegna stækkunarinnar kemur fram að markmið stækkunnarinnar sé að koma til móts við kröfur stóriðjufyrirtækja með aukinni raforkuframleiðslu. Orkan sé aðallega ætluð stækkuðu álveri Century á Grundartanga og mögulega stækkuðu álveri ALCAN í Hafnarfirði og nýju álveri Century í Helguvík (2,3).

Stækkun álversins í Straumsvík hefur þegar verið hafnað í atkvæðagreiðslu og aðrar álversframkvæmdir á suðvestur horninu hafa ekki verið staðfestar. Sitjandi ríkisstjórn Íslands segist mæla gegn frekari álversframkvæmdum en samt sem áður er stækkun Hellisheiðarvirkjunnar í fullum gangi, verkefni sem mun kosta 379.06 milljónir dollara (2). Íslenska þjóðin hefur enn á ný verið blekkt. Þegar stækkuninni er lokið, verður fleiri álverum troðið upp á Íslendinga. Rafmagnið verður að selja til þess að borga upp lánin fyrir framkvæmdunum. Á sama tíma borga garðyrkjubændur tvisvar sinnum hærra gjald fyrir rafmagn en Century greiðir (4).

“Stór hluti framleidds áls fer beint til hernaðarstarfsemi Bandaríkjanna, Rússlands og annara landa. Ál er mikilvægasti undirstöðumálmur nútíma hernaðar, til framleiðslu t.d. skotvopna, skriðdreka, orrustuflugvéla og kjarnorkuvopna (5). Það er eins og hér á landi sé í gangi keppni um hvert af eftirfarandi fyrirtækum – ALCOA, ALCAN-Rio Tinto eða Century-RUSAL – hafi framið flest og stærst mannréttindabrot og umhverfisglæpi. Verðlaunin er ódýr íslensk orka. Enginn þessara böðla ætti að fá orku frá O.R.” segir Snorri Páll Jónsson Úlfhildarson frá Saving Iceland.

Century er undirfyrirtæki Glencore, sem er þekkt fyrir vafasama samninga sína í tengslum við aðskilnaðarstefnuna í Suður-Afríku, Sovétríkin og Írak undir stjórn Saddams Hussein (6,7). Glencore hefur sameinast RUSAL (8), sem gerir fyrirtækið að stærsta álfyrirtæki í heiminum. RUSAL, sem sér rússneska hernum fyrir áli, tekur á beinan hátt þátt í stríðinu í Tjetsetníu, með framleiðslu á sprengjum og skotvopnum úr áli. Að minnsta kosti 35 þúsund óbreyttir borgarar hafa látið lífið vegna þeirra átaka (9,10). Wayuu indjánar og bændur í Kólumbíu voru nýlega stráfelldir vegna námustækkanna Glencore (11).

Umhverfisáhrif Hellisheiðarvirkjunnar.

Stækkun Hellisheiðarvirkjunnar er langt í frá eins umhverfisvæn og O.R. heldur fram. Heitu og eitruðu, afgangsvatni er annað hvort dælt aftur í borholurnar (líkt og á Nesjavöllum), sem eykur líkur á jarðskjálftum á þessu virka svæði. Eða því er veitt í læki og vötn, en það kann að gjöreyða mikilvægum vistkerfum.

Norðurhluti Þingvallavatns er þegar líffræðilega dauður vegna samskonar framkvæmda og kallar það á að vatnið verði verndað strax. Ferðamannaiðnaður mun einnig skaðast á framkvæmdunum því röskun á neðanjarðarflæði leiðir til breytinga á hreyfingu grunnvatns. Það hefur í oft för með sér uppþornun heitra hvera og mengun yfirborðsvatns. (12,13)

Fjórar fuglategundir af válista Náttúrufræðistofnunnar Íslands verða fyrir neikvæðum áhrifum; fálki, grágæs, straumönd og hrafn (14).

ENDIR

Nánari upplýsingar:
http://www.savingiceland.org
Phone: Snorri Páll Jónsson Úlfhildarson, ([phone]

Heimildir:

1. Bauxite and Aluminous Laterite. (2nd edition), London: Technical Press. R. Graham, 1982, p. 250.
2. European Investment Bank, http://www.eib.org/projects/pipeline/2007/20070057.htm
3. VGK, Environmental Impact Assesment fot Helisheidarvirkjun, http://www.vgk.is/hs/Skjol/UES/SH_matsskyrsla.pdf,  page 2 and other pages.
4. Iceland Review,  June 7th, 20007, http://www.savingiceland.org/node/821.
5.. S. Das & F. Padel, “Double Death - Aluminium’s Links with Genocide”, Economic and Political Weekly, Dec. 2005, also available at http://www.savingiceland.org/doubledeath
6. Peter Koenig. "Secretive Swiss trader links City to Iraq oil scam", The Sunday Times, September 25, 2005.
7. Stephen Long. "Swiss link undermines Xstrata's bid for WMC", ABC Radio, February 11, 2005.
8. UC RUSAL, http://www.aluminiumleader.com/index.php?&lang=eng
9. Amnesty International, “What Justice for Chechnya’s disappeared?”, May 23rd 2007.
10. “Tens of thousands” were killed in the first Tchechen war, “25.000” in the second (since 1999). “Many of these were killed during the aerial bombardments of towns and villages in the first months of the conflict”.
11. Frank Garbely, Mauro Losa. "Paradis fiscal, enfer social", Télévision Suisse Romande, 29 June 2006.
12. Kristmannsdóttir, H, and Armannsson. H, 2003. ‘Environmental aspects of geothermal energy utilization.’ in Geothermics vol.32, p.451-461.
13. Rybach, L, 2003. ‘Geothermal energy: sustainability and the environment.’ Geothermics. vol.32, p.463-470.
14. Idem 3, p.24.

Fréttatilkynning
20 júlí , 2007
Í framhaldi af fyrri tilkynningu í dag
(http://www.savingiceland.org/node/857).

SAVING ICELAND BÝÐUR ORKUVEITU REYKJAVÍKUR TIL  OPINNA VIÐRÆÐNA UM SIÐGÆÐI FYRIRTÆKISINS

Í dag fóru 25 mótmælendur frá Saving Iceland inn í höfuðstöðvar Orkuveitu Reykjavíkur (O.R.) og hengdu upp borða sem á var letrað ‘VOPNAVEITA REYKJAVÍKUR’. Borðinn var ekki hengdur upp úti á húsinu vegna veðurs. Mótmælendur stöldruðu við í húsinu frá kl. 15.15 til kl. 16.00.

Talsmaður O.R., Páll Erland, staðhæfir að starfsmenn O.R. hafi veitt mótmælendum jarðarber og boðið Saving Iceland að hengja upp borðann inni í húsinu. Páll Erland kann að vera umhugað um að  ræða um jarðaber við gesti O.R., en það er hins vegar ekki rétt að O. R. hafi boðið mótmælendum að hengja upp borða sem bendir á þá staðreynd að fyrirtækið selur orku til aðila sem eru viðriðnir vopnaframleiðslu og alvarleg brot á mannréttindum (eins og sjá má í fyrri fréttatilkynningu okkar sem hægt er að lesa á http://www.savingiceland.org/node/857.)

Saving Iceland hafa haft samband við Orkuveitu Reykjavíkur og beðið um heimild til þess að hengja upp umræddan borða utan á höfuðstöðvar O.R..
 Auk þess að við æskjum þess að fulltrúar O.R.  taki þátt í opnum umræðum  við okkur um siðgæði þess að selja orku til fyrirtækja sem stunda glæpsamlega iðju, eins og bæði Century-Rusal og Alcan-Rio Tinto gera.

-- ENDIR

Frekari upplýsingar:
http://www.savingiceland.org
Sími: Snorri Páll Jónsson Úlfhildarson, 8480373.
Ljósmyndir og myndskeið: 8578625

Aðgerðasinnar hengdu borða á Ráðhús Reykjavíkur

Góð yfirlýsing frá VG + hrós til löggunnar og mótmælenda

Yfirlýsing þingflokks Vinstri grænna er tímabær og kemur af gefnu tilefni. Það er ótrúlegt hvernig virðist eiga að vaða áfram á skítugum skónum með álver um allt og nú er farið að halda því fram að álver geti verið hluti af grænu samfélagi! Öfugmælavísur ætla engan endi að taka. Yfirlýsingin frá VG er birt á mbl.is:

Þingflokkur Vinstrihreyfingarinnar – græns framboðs lýsir miklum áhyggjum vegna þeirrar stefnu ríkisstjórnarinnar að heimila að áfram sé haldið undirbúningi álverksmiðja í Helguvík, í Straumsvík, á Húsavík og víðar í skjóli útgefinna rannsóknaleyfa til orkuöflunar. Þetta kemur fram í yfirlýsingu frá VG.

„Yfirlýst stefna ríkisstjórnarinnar breytir að mati talsmanna orkufyrirtækjanna engu um þessi framkvæmdaáform, þótt annað hafi verið gefið í skyn af iðnaðarráðherra.

Þingflokkur VG krefst þess að hvorki verði gerðir samningar við stóriðjufyrirtæki né úthlutað rannsóknaleyfum til orkufyrirtækja á meðan unnið er að náttúruverndaráætlun fyrir tímabilið 2008–2012 og lokið við rammaáætlun um nýtingu vatnsafls og jarðvarma. Sá tími sem ætlaður er til þess verks fyrir árslok 2009 er augljóslega of knappur, ljóst er að Alþingi þarf meira ráðrúm til úrvinnslu og ákvarðana en ríkisstjórnin gerir ráð fyrir.

Fjölmörg atriði styðja þá skoðun að nú beri að staldra við með alla frekari stóriðjuuppbyggingu hérlendis:

- Kyótóbókunin um samdrátt í mengun andrúmsloftsins er til endurskoðunar og fullkomið óráð að heimila frekari losun frá stóriðju áður en stefnumótun fyrir tímabilið eftir 2012 liggur fyrir.
- Vaxandi óvissa er um þróun orkuverðs á heimsmarkaði, bæði vegna styrjaldarátaka og að olíuframleiðsla heldur ekki í við sívaxandi eftirspurn.
- Barátta álhringanna um markaðsyfirráð og gróða hvetur til mikillar varfærni í samskiptum við þá, hvað þá um frekari samninga um orkusölu til langs tíma.

Þingflokkur VG leggur áherslu á nauðsyn þess að horfið verði frá stóriðjustefnunni og telur mikilvægt að þeir sem taka undir þau sjónarmið tali skýrt og láti verkin tala í þeim efnum. Tryggja þarf með lögum heildstæð tök löggjafar- og framkvæmdavalds á orkumálum og að skipulagsákvarðanir um uppbyggingu meiriháttar iðnaðar og orkuframkvæmda séu teknar á landsvísu en ekki af handahófi og vegna skammtímasjónarmiða. Brýnt er jafnframt að Íslendingar móti sér vistvæna og sjálfbæra orkustefnu til langs tíma litið eins og VG hefur lengi talað fyrir og ítrekað lagt fram tillögur um, síðast í stefnuritinu Græn framtíð."

Hér er svo yfirlýsing frá Svandís Svavarsdóttur um málefni OR. 

Svo verð ég hrósa löggunni á Akranesi fyrir að sína stillingu og rétt viðbrögð við mótmælum Saving Iceland við Grundartanga. Lögreglan hefur greinilega séð frá Snorrabrautinni hvernig ekki á að bregðast við friðsömum mótmælum og tekið sig á. Mótmælendurnir eiga einnig hrós skilið fyrir lipurð og að koma tímabærum boðskap til skila. Hér er yfirlýsing frá Saving Iceland:

Umhverfi / Mótmæli

Fréttatilkynning
18. júlí, 2007.

SAVING ICELAND LOKA VEGINUM AÐ VERKSMIÐJUM CENTURY / NORÐURÁLS OG ELKEM / ÍSLENSKA JÁRNBLENDIFÉLAGSINS

GRUNDARTANGA – Í dag hafa  samtökin Saving Iceland lokað eina aðfangaveginum frá þjóðvegi 1. að verksmiðjum Century / Norðuráls og ELKEM / Íslenska járnblendifélagsins. Saving Iceland samtökin eru andsnúin áformum um nýja álbræðslu Century í Helguvík og stækkun á verksmiðju Járnblendifélags Íslands. Aðgerðafólk hafa hlekkjað sig saman í málmrörum og myndað þannig mannlegan tálma á veginum um leið og nokkrir hafa tekið yfir byggingakrana á svæðinu.

Century Aluminum, sem er hluti af nýrri rússnesk-svissneskri samsteypu fyrirtækjanna á RUSAL / Glencore / SUAL, ætla að reisa annað álver í Helguvík með 250.000 tonna árlegri framleiðslugetu. Álver þeirra á Grundartanga hefur þegar verið stækkað í 260.000 tonn.

Um þessar mundir er verið að fara yfir unhverfismat á Helguvíkur bræðslunni. (1) Þetta mat var gert af verkfræðisamsteypunni HRV (Hönnun/Rafhönnun/VST).

“Það er fáránlegt að verkfræðifyrirtæki sem hefur mikla hagsmuni af byggingu álversins sé ætlað að skila hlutlægu mati á umhverfisáhrifum framkvæmdarinnar. Í mati fyrirtækisins koma fram fáránlægar staðhæfingar eins og t.d. sú að mengun af verksmiðjunni verði ekkert vandmál vegna þess að Helguvík sé svo vindasamur staður að öll mengunin mun hverfa með vindinum” segir Snorri Páll Jónsson Úlfhildarson frá Saving Iceland.

“Þessi álbræðsla mun kalla á nýjar jarðhitaboranir í Seltúni, Sandfelli, Austurengjum og Trölladyngju, auk þess sem Hengilssvæðinu hefur þegar verið raskað stórlega hennar vegna af Orkuveitu Reykjavíkur. Í umhverfismatinu hefur alveg láðst að nefna þessi jarðhitasvæði eða hinar gífurlegu rafmagnslínur og rafmöstur sem fylgja munu framkvæmdinni. Þessar jarðvarmavirkjanir munu gersamlega eyðileggja ásýnd og vistfræðilegt gildi alls Reykjanesskagans. Orkuþörf verksmiðjunnar, um 400 mw, mun fara fram úr náttúrulegri orkugetu þessara jarðhitasvæða auk þess sem þau munu kólna á þremur til fjórum áratugum. (2) Century hafa viðurkennt að það er ætlun þeirra að stækka verksmiðjuna á næstu áratugum. Það er því augljóst að þessi álbræðsla mun ekki aðeins eyðileggja Reykjanesið heldur einnig útheimta frekari virkjanir jökuláa.”

Matsferlið virðist vera algjört aukaatriði, fyrirtækið hefur þegar reiknað með útgjöldum upp á 360 milljónir dollara sem að hluta til verður varið til byggingar álbræðslu í Helguvík. (3) Þetta gefur til kynna að Century hafa fengið fullvissun frá íslenskum yfirvöldum um að verkefnið mun sleppa í gegn hvað sem í skerst.

Þetta stangast algerlega á við stefnuyfirlýsingar nýrrar ríkistjórnar Íslands, og þá sérstaklega nýlega yfirlýsingu Þórunnar Sveinbjarnardóttur umhverfisráðherra, að hún sé á móti frekari álverksmiðjum á landinu.

Íslenska járnblendifélagið vill auka getu sína til framleiðslu á ferrosilicon fyrir stáliðnaðinn. Þetta fyrirtæki ber ábyrgð á einu mesta magni gróðuhúsalofttegunda og annarrar mengunar á Íslandi. (4)

“Stækkun á verksmiðjum Íslenska járnblendifélagsins og Century mun auka stórlega útstreymi gróðurhúsalofttegunda á Íslandi.  Ef ekkert bætist við þá stóriðju sem þegar er á Grundartanga og hjá ALCOA Fjarðaáli mun Ísland samt auka við útstreymi gróðurhúsalofttegunda um 38% miðað við ástandið árið 1990. Með áframhaldandi uppbyggingu stóriðju á Íslandi mun útstreymið nema um 63% yfir viðmiðun mörkum ársins 1990. (5) Slíkt ber vitni um algjört ábyrgðarleysi og ótrúverðugleika íslenskra stjórnvalda.

Allt tal um “græna orku” frá jarðvarma og vatnsorku er í raun hreinar lygar. Íslendingar verða að rísa gegn þessum erlendu fyrirtækjum” sagði Snorri Páll.

VG lýsir yfir áhyggjum vegna undirbúnings við álver

1234 slasaðir, Michael Moore og Hreinn Friðfinnsson

Einn, tveir, þrir, fjórir slösuðust í umferðinni í Reykjavík á einu ári! Flott tala en óhugnanlega há: eittþúsundtvöhundruð-þrjátíuogfjórir. Hvernig væri að sýna meiri tillitssemi, aka rólegar, slappa af, ganga og hjóla, taka strætó og hætta stressi og rugli? Meira en 40% þeirra sem slösuðust lentu í aftanákeyrslum, það er rosalegt. Þetta er engum að kenna nema okkur sjálfum (og ökuníðingunum) Þessi slys auka örugglega hagvöxtinn en þau eru þjáning og vesen sem hægt væri að draga úr stórlega. 

Það er hinsvegar frábært að Hreinn Friðfinnsson sé að sýna í einu virtasta galleríi í heimi, Serpentine. "Í mínum huga fjalla verk hans um tíma sem líður hægt. Allt fer fram með hægð. Verk Hreins fjalla um allar litlu uppgötvanirnar sem þú gerir ef þú tekur eftir umhverfi þínu," segir Kitty Scott, sýningarstjóri gallerísins. Hreinn er flottur og verkin hans líka.

Annar snillingur er Michael Moore. Steina vinkona mín sendi mér skemmtilega grein um kappan sem ég læt fylgja hér:

The one man revolution, Michael Moore, has done it again! Check this one out, it's almost as good as Sicko.

Published on Wednesday, July 11, 2007 by The Nation

Michael Moore Takes On CNN
by John Nichols

The frequently ridiculous Dr. Sanjay Gupta and the always ridiculous Wolf Blitzer tried to take apart filmmaker Michael Moore case against the failed U.S. health care system this week on CNN's "The Situation Room."

They lost.

Badly. 

 After airing Gupta's four-minute attack on Moore's new documentary, "Sicko," which sounded at times more like an insurance-industry advertisement than journalism, Blitzer introduced a live appearance by Moore.

 "That report was so biased, I can't imagine what pharmaceutical company's ads are coming up right after our break here," Moore immediately declared. "Why don't you tell the truth to the American people? I wish that CNN and the other mainstream media would just for once tell the truth about what's going on in this country."

 Focusing on CNN's on-bended-knee coverage of the Bush administration's pre-war arguments for attacking Iraq, Moore suggested that viewers might have their doubts about the willingness of the network to speak truth to power  in the Oval Office or in the boardrooms of insurance and pharmaceutical corporations.

 "You're the ones who are fudging the facts," Moore told Blitzer. "You've fudged the facts to the American people now for I don't know how long about this issue, about the war, and I'm just curious, when are you going to just stand there and apologize to the American people for not bringing the truth to them that isn't sponsored by some major corporation?"

 Moore did not back down and, to their credit, CNN's producers invited him to stick around an tape a longer segment in which the filmmaker ripped apart the network's attempts to discredit his reporting on health care systems in foreign countries that are dramatically superior to the U.S. system.

 "Our own government admits that because of the 47 million who aren't insured, we now have about 18,000 people a year that die in this country, simply because they don't have health insurance. That's six 9/11s every single year," said Moore, who argued that the U.S. needs "universal health care that's free for everyone who lives in this country, it'll cost us less than what we're spending now lining the pockets of these private health insurance companies, or these pharmaceutical companies."

 It's all at www.michaelmoore.com 

Check it out. This is almost as good as "Sicko."

Yfir 1.200 manns slösuðust í umferðaróhöppum í Reykjavík í fyrra

Til hamingju Friðrik V

Það er full ástæða til að óska þeim hjónum Arnrúni Magnúsdóttur og Friðrik Val Karlssyni til hamingju með nýuppgerða Bögglageymsluna í Gilinu. KEA á einnig heiður skilinn fyrir að koma því loks í verk að gera upp húsið sem var það síðasta í Listagilinu til að verða lífgað við. Ég hlakka til að koma til Akureyrar aftur og borða á þessum frábæra veitingastað og kíkja í nýju búðina. Hjálmar tók myndina í Gilinu í gær.

Svo biðst ég afsökunar á bloggleti en það er bara búið að vera mikið að gera og við mikið á ferðinni og heimsóknir vina hér í Berlín tíðar. Við fljúgum aftur til Köben og svo beint til Akureyrar þann 1. ágúst og á þessum tæpu þremur vikum á ég eftir að gera helling svo ég verð sennilega ekki duglegur að blogga. En tek upp þráðinn á Klakanum.

Friðrik V tekur til starfa í Grófargili

Sýning í Póllandi og minnismerki um gyðinga sem nasistar myrtu

Ég fer til Póllans eldsnemma í fyrramálið. Það er að opna sýning sem ég tek þátt í í Poznan. Hún heitir Asia - Europe - Mediations. Ég nenni ekki að taka tölvuna með svo ég reikna ekki með að blogga neitt næstu daga. Þeir sem vilja kynna sér þessa sýningu geta skoðað heimasíðuna hér og það er hellingur af listamönnum sem taka þátt og hér er hægt að sjá rununa. Það minnir mig á að ég þarf endilega að fara að uppfæra heimasíðuna mína og læra að gera það sjálfur.

Við fórum með vinum okkar í dag að skoða minnismerki um gyðinga sem nasistar myrtu í Evrópu á valdatíma sínum. Það var áhrifaríkt og dapurlegt en einnig mikilvægt að þetta safn er loksins komið upp hér í Berlín. Við komum einnig við í þinghúsinu og skoðuðum það vandlega. Maður drífur loksins í því að skoða eitthvað þegar vinir koma í heimsókn.

Til varnar fórnarlömbum pyndinga

Á morgun laugardag stendur hópur ungra Amnesty-félaga á Íslandi fyrir uppákomu á Austurvelli. Ég hvet alla sem vettlingi geta valdið til að mæta. Þeir sem ekki komast geta skrifað undir undirskriftalista með hvatningu til íslenskra stjórnvalda að fullgilda valfrjálsa bókun við Samning Sþ gegn pyndingum með því að senda tölvupóst með upplýsingum um nafn, kennitölu og aðsetur á netfangið ie(hjá)amnesty.is

Hér er tilkymmingin fra Amnesty: 

Til varnar fórnarlömbum pyndinga
Amnesty International á Austurvelli laugardaginn 30. júní 13-17

Laugardaginn 30. júní kl. 13-17 stendur hópur ungra Amnesty-félaga fyrir uppákomu á Austurvelli þar sem vakin verður athygli á þeim pyndingaraðferðum sem eiga sér stað í „stríðinu gegn hryðjuverkum“ en teljast, samkvæmt endurskilgreiningum ýmissa ríkja á hugtakinu, yfirheyrsla. Gestir og gangandi geta kynnt sér aðferðirnar og þann skaða sem þær valda og gripið til aðgerða gegn pyndingum og illri meðferð.

Arnar Grant einkaþjálfari, Ásgeir Kolbeinsson sjónvarpsmaður og Lóa Fatumata Touray fyrirsæta hafa gengið til liðs við hópinn til að vekja athygli á pyndingum og hlutskipti þolenda. Þau sitja fyrir í sárum á plakötum sem nú prýða strætóskýli víða um bæinn.

Félagar eru hvattir til að mæta, kynna sér málið og grípa til aðgerða til varnar fórnarlömbum pyndinga.

Þann 26. júní voru liðin 20 ár frá gildistöku Samnings Sameinuðu þjóðanna gegn pyndingum og annarri grimmilegri, ómannlegri eða vanvirðandi meðferð eða refsingu. 144 ríki hafa fullgilt hann og önnur 8 hafa skrifað undir hann. Einnig hafa 56 ríki fullgilt valfrjálsa bókun við samninginn sem heimilar eftirlitsfólki að heimsækja fangelsi og aðrar varðhaldsstofnanir án fyrirvara.

Þrátt fyrir það sýna ársskýrslur Amnesty International, ár eftir ár, að í meirihluta ríkja heims er fólk pyndað eða látið sæta illri meðferð. Ársskýrslan árið 2007 fjallaði um 153 ríki og af þeim höfðu minnst 102 beitt pyndingum eða annars konar illri meðferð.

Ein þeirra áskorana sem mannréttindasamtök standa nú frammi fyrir eru tilraunir sumra ríkja til að grafa undan skilyrðislausu banni gegn pyndingum og annarri illri meðferð, t.d. með þeirri rökfærslu að slík meðferð sé nauðsynlegt vopn í „stríðinu gegn hryðjuverkum“. Þessar staðhæfingar hafa mætt mikilli andstöðu en þá hafa ríkisstjórnir gripið til orðaleikja og reynt að túlka og skilgreina hugtök upp á nýtt, t.d. með því að;  

- halda því fram að ákveðnar yfirheyrsluaðferðir eða refsingar teljist ekki til pyndinga
-halda því fram að bannið við grimmilegri, ómannlegri og vanvirðandi meðferð sé ekki eins afdráttarlaust og bannið gegn pyndingum og því megi ríki láta fanga sæta illri meðferð í ákveðnum tilfellum
- framselja pyndingar til annarra ríkja og staðhæfa að þau ein beri ábyrgðina
-nota t.d. diplómatískar tryggingar til að sniðganga skuldbindingar til að framselja ekki fanga til landa þar sem hætta er á að þeir verði pyndaðir


Austurvöllur á morgun og undirskriftalisti gegn pyndingum

Við minnum á uppákomu sem hópur ungra Amnesty-félaga stendur fyrir á morgun laugardaginn 30. júní á Austurvelli. Þar verður vakin athygli á þeim pyndingaraðferðum sem eiga sér stað í „stríðinu gegn hryðjuverkum“ en teljast, samkvæmt endurskilgreiningum ýmissa ríkja á hugtakinu, yfirheyrsla. Gestir og gangandi geta kynnt sér aðferðirnar og þann skaða sem þær valda og gripið til aðgerða gegn pyndingum og illri meðferð.

Meðal aðgerða verður undirskriftalisti með hvatningu til íslenskra stjórnvalda að fullgilda valfrjálsa bókun við Samning Sþ gegn pyndingum (sjá fylgibréf hér að neðan). Þeir sem sjá sér ekki fært að mæta á Austurvöll en vilja bæta nafni sínu við listann geta sent tölvupóst með upplýsingum um nafn, kennitölu og aðsetur á netfangið ie(hjá)amnesty.is.


Háttvirti utanríkisráðherra, Ingibjörg Sólrún Gísladóttir

Þann 26. júní voru 20 ár liðin frá gildistöku Samnings Sameinuðu þjóðanna gegn pyndingum og annarri grimmilegri, ómannlegri eða vanvirðandi meðferð eða refsingu. 144 ríki hafa fullgilt samninginn og önnur 8 hafa skrifað undir hann. Einnig hafa 56 ríki fullgilt valfrjálsa bókun við samninginn sem heimilar eftirlitsfólki að heimsækja fangelsi og aðrar varðhaldsstofnanir án fyrirvara.

Ísland hefur undirritað valfrjálsu bókunina en ekki fullgilt hana. Í tilefni af alþjóðlegum degi í þágu fórnarlamba pyndinga 26. júní sl. skorum við undirrituð á íslensk stjórnvöld að fullgilda valfrjálsa bókun við Samning Sameinuðu þjóðanna gegn pyndingum og annarri grimmilegri, ómannlegri eða vanvirðandi meðferð eða refsingu. Einnig hvetjum við þig, háttvirti utanríkisráðherra, að beita þér á alþjóðvettvangi fyrir því að önnur ríki fullgildi samninginn og valfrjálsa bókun við hann.

Viðingarfyllst

Hlynur Hallsson 

Sonic Youth tónleikar í gær

Við Hugi skelltum okkur á tónleika með Sonic Youth í Columbiahalle í gærkvöldi. Þetta voru frábærir tónleikar. Þau spiluðu nýju plötuna "Daydream Nation" eins og hún lagði sig og töku svo nokkur aukalög í lokin. Þvílíkur hávaði og stuð. Ekki beint verið að hlífa gíturunum. Ég sá Sonic Youth á tónleikum í New York fyrir tæpum 15 árum í skólaferðalagi MHÍ. Það var frábært og gott að rifja upp fjörið í gærkvöldi. Áhorfendur gáfust ekki upp á að klappa þau upp og seinna uppklappið stóð í hálftíma. Það margborgaði sig.

Ég efast um að "Daydream Nation" fari á íslenska vinsældarlistann enda ekki beint um vinsældarpopp að ræða, en samt aldrei að vita. Þau verða að túra út árið og spila í Marfa, Texas þann 6. október 2007. Ég reikna ekki með að Bush mæti þó að það sé ekki svo langt fyrir hann að fara af búgarðinum sínum.

Sprengjuregn og dansandi Bítlar

Klámvæðing eða kynfræsla

Það er athyglisverð frétt á mbl.is um mikla fjölgun á fóstureyðingum meðal unglingsstúlkna í Svíþjóð. Fréttin er af fréttavef Dagens Nyheter um könnun sem gerð var við háskólann í Uppsala og þar kemur fram að breytt viðhorf til kynlífs meðal unglinga sé um að kenna að fóstureyðingar eru flestar í Svíþjóð af öllum Norðurlöndunum og að aukningin sé mest meðal unglingsstúlkna. Ennfremur segir á mbl.is "Þar er klámvæðingu meðal annars kennt um og tekið fram að unglingar sæki kunnáttu sína nú í auknum mæli í klámmyndir fremur en að fá fræðslu í skólunum og því skorti mjög á fræðslu um getnaðarvarnir, ábyrgð og tillit." Þetta er alvarlegt mál og ber að skoða einnig hér á landi. Það er ljóst að klámvæðingin í samfélaginu hefur víðtæk áhrif og það er okkar að finna leiðir til að sporna gegn henni. Þegar unglingar telja sig fá meiri "kynfræslu" úr klámmyndum en í kynfræðslu í skólanum. Einnig á Íslandi þarf að auka kynfræðslu í grunnskólum og hefja hana fyrr en nú er. Jafnréttisfræðsla og aukin kynfræsla er eitt af því sem leggja þarf meiri áherslu á. Fagna ber tillögunni sem Vinstri græn lögðu fram í borgarstjórn og fékkst samþykkt með öllum greiddum atkvæðum um að koma á jafnréttisfræðslu í skólum í Reykjavík. Það er fyrsta skrefið í rétta átt.

Hér eru svo tölulegar upplýsingar um fóstureyðingar á Noðrulöndunum af fréttavef Dagens Nyheter.

Og hér er greinin öll þar sem meðal annars segir: "Vår forskning gör klart att unga män tycker att de lär sig mycket om sex via pornografi, säger Tanja Tydén [barnmorska och professor vid Uppsala universitet]. För dem har pornografin övertagit skolans roll. Ansvar, hänsyn och kondomanvändning lyser dock med sin frånvaro i porrfilmerna de hämtar sin kunskap ifrån." 

Mikil fjölgum meðal unglingsstúlkna sem fara í fóstureyðingu

Flokksleiðtogi eða formaður

Titillinn "aðstoðarflokkleiðtogi" er einhver sá óþjálasti sem ég hef heyrt lengi og eru þó til margir óþjálir titlar innan embættismannakerfisins (einnig óþjált) og í stjórnmálunum. En af hverju kallar mbl.is Gordon Brown nýkosinn formann breska verkamannaflokksins "flokksleiðtoga" og Harriet Harman "aðstoðarflokkleiðtoga" en ekki bara varaformann? Nú getur vel verið að titlarnir í Bretlandi heiti einhverjum furðulegum nöfnum og að það sé ástæðan fyrir þessari þýðingu. Yfirleitt er talað um "leader" sem vissulega er beint þýtt sem leiðtogi en getur auðvitað einnig verið bara formaður.

En burtséð frá titlatogi þá segir eyjan.is frá því að Björgvin G. viðskiptaráðherra sé gestur á flokksþingi Verkamannaflokksins og þar sé mikill baráttuandi og menn gera sér vonir um auknar vinsældir eftir að hafa loksins losnað við Tony B.liar. Til hamingju Harriet Herman með varaformennskuna og Gordon Brown með formennskuna. Hér eru fréttir af kosningunum á Guardian:

Harman elected Labour deputy leader

Blair hands power to Brown

Og hér er fréttaskýring bloggfélaga míns Stefáns Friðriks

Gordon Brown orðinn flokksleiðtogi

Aukin útgjöld til hermála og áfram tryggustu bandamenn Bush

Utanríkisráðherrann Ingibjörg Sólrún er í heimsókn hjá vinum okkar í austrinu (Norðmönnum) og er að spjalla um "varnarmál" og hvað það muni kosta okkur að hafa norskar herþotur yfir hausunum á okkur: "Ingibjörg Sólrún Gísladóttir segir að Íslendingar þurfi að horfast í augu við verulega aukningu í útgjöldum vegna varnarmála en sá útgjaldaliður verður í fyrsta sinn í næstu fjárlögum."
Ögmundur Jónasson skrifar góðan pistil um annan "varnarfund" Ingibjargar Sólrúnar og Geirs H. Haarde með Nicolas nokkrum Burns aðstoðarutanríkisráðherra Bandaríkjanna. Pistill Ögmundar er þrusugóður og yfirskriftin er: STÓÐ EKKI TIL AÐ NÝ RÍKISSTJÓRN MÓTMÆLTI ÍRAKSSTRÍÐINU?

Utanríkisráðherra ræddi varnarmálin