Samkeppni, fákeppni og einokun

 

Einkennilegt hvernig allt virðist enda í sömu höndunum hér á landi. Sömu menn og dásama frelsi og samkeppni eru fyrstir til að standa fyrir fákeppni og koma svo á einkavæddri einokun. Nú er vinsælast að segja að þetta sé hagkvæmt vegna "útrásar" eða vegna "samkeppni frá útlöndum". En hvernig getur þetta átt við um bifreiðaskoðun? Eitt sinn sá ríkið um þetta en svo er það einkavætt í nafni aukinnar samkeppni og hún komst reyndar aldrei almennilega á og nú virðist samkeppninni endanlega vera eitt. "Félögin verða rekin áfram sitt í hvoru lagi...". En kommon verður einhver samkeppni á milli þeirra þegar eigandinn er sá sami? Auðvitað ekki. Þetta er bara plat. Sama má segja um svo margt annað, tryggingar, bensínsölu, matvörumarkaðinn, flutninga, flugfélög. Hvergi raunveruleg samkeppni. Hvað er þetta Samkeppnisetirlit að gera?

Frumherji kaupir Aðalskoðun

Erfðabreytt og eitrað

Það var mikið að eitthvað gerist í þessum málum. Auðvitað eiga neytendur rétt á því að fá að vita hvað er í mætvælunum sem við erum að kaupa. Við erum eina landið í Evrópu sem ekki krefst merkinga á matvæli um erfðabreytingar. Neytendasamtökin fagna því að Jónína Bjartmarz umhverfisráðherra hafi í hyggju að setja reglugerð um merkingu erfðabreyttra matvæla og segjast lengi hafa krafist þessa. Á heimsíðu neytendasamtakanna segir: "Minnt er á að íslenskar landbúnaðarvörur eru markaðssettar sem umhverfisvænar vörur og sem framleiddar eru í sátt við umhverfið. Það er ljóst að ef það myndi spyrjast út að erfðabreytt kjarnfóður sé notað í íslenskum landbúnaði er hætt við að sú ímynd myndi bíða verulega hnekki."

Það á einnig að upplýsa hvaða eiturefni eru notuð við ræktun á grænmeti. Ólöf Ýrr Atladóttir bloggar um þetta í dag. Annars er öruggast að kaupa vottaðar lífrænt ræktaðar vörur. Þær eru hollari og betri en auðvitað dýrari en ef fleiri kaupa þær þá lækkar framleiðslukostnaðurinn. Gott að heimur fer batnandi á þessu sviði.

NS fagna ákvörðun um að merkja erfðabreytt matvæli

Fólki er misboðið

Það er ekki að undra sterk viðbrögð fólks við dómi hæstaréttar þar sem dómur yfir kynferðisafbrotamönnum er mildaður. Mikil umræða hefur verið um dómin og viðbrögð Morgunblaðsins við honum. Björn Bjarna dómsmálaráðherra bregst hinsvegar ókvæða við og það sam gerði Hannes Hólmsteinn í Kastljósinu og finnst þeim Mogginn hafa brugðist. Mun fleiri hafa hinsvegar fagnað viðbrögðum Moggans. Hrafn Jökulsson skrifaði pistil um málið á bloggsíðunni sinni og og það sama hafa margir gert. Við eigum að sýna dómsvöldum aðhald.

Yfir 200 mótmælabréf hafa borist Hæstarétti í tölvupósti

Áhugaverð umfjöllun í New York Times

Það er áhugaverð umfjöllun í sunnudagsútgáfu New York Times um stóriðjuframkvæmdir á Íslandi undir fyrirsögninni: "Smokestacks in a White Wilderness Divide Iceland". Blaðakonan Sarah Lyall fjallar þar um Kárahnjúkavirkjun og álbræðslu Alcoa (aluminum smelter) á Reyðarfirði. Máltækið "Glöggt er gests augað" á vel við hér en Sarah Lyall ræðir við marga sem koma að málinu eins og Kervin Lowery frá Alcoa, Jón Sigurðsson og Sigurð Arnalds en einnig marga sem eru andvígir álvæðingu Íslands eins og Ólafur Páll Sigurðsson, Hjörleifur Guttormsson, Kolbrún Halldórsdóttir, Andri Snær Magnason og Guðmundur Beck.
Það hefur einnig verið fjallað mikið um Kárahnjúkavirkjun í fjölmiðlum í Evrópu og afar gagnrýnin grein birtist til dæmis í Spiegel í Þýskalandi. Hér er hægt að lesa alla greinina í New York Times.

New York Times fjallar um stóriðjuframkvæmdir á Íslandi

Kominn tími til að hætta

Tony Blair finnst sennilega ekki skemmtilegt að láta af störfum þegar meirihluti breta krefst þess að hann hætti. Ekki beint verið að hætta á toppnum. En hann er sjálfur búinn að missa af því tækifæri og nú fer þetta að verða spurning um "því fyrr því betra". Ég skrifaði kveðjupistil til Tony´s  B-liar´s í upphafi ársins og vona að ég þurfi ekki að endurtaka hann oft. Farvel Tony þín verður ekki sárt saknað.

Flestir Bretar vilja að Blair hætti þegar í stað skv. könnun

Grein í Berliner Zeitung

Það er ansi fín grein í Berliner Zeitung um sýninguna mína í Berlín. Það er nægur tími til stefnu fyrir þá sem vilja kíkja í Kuckei+Kuckei því sýningin stendur til 10. mars. Semsagt þau ykkar sem eruð á leið til Berlínar er tilvalið að líta við í Mitte og skoða myndlist í leiðinni.

Friðrik V. í Gilið

Það er frábært að hinn skemmtilegi og glæsilegi veitingastaður Friðrik V. kemur til með að flytja í Bögglageymsluna í Listagilinu í sumar. Þar með verður síðasta húsið í Gilinu tekið í notkun að nýju og það er kominn tími til. Þessi gullmoli í Gilinu þarf á endurnýjun að halda og með Friðriki V. mun gamla KEA Gilið blómstra sem aldrei fyrr. Það verður hægt að halda uppá 100 ára afmæli hússins í sumar. Frábært að þau Friðrik V. Karlsson og Arnrún Magnúsdóttir ætli að nýta húsið einnig sem sælkeraverslun þar sem áherslur verða með svipuðum hætti og á veitingastaðnum, það er á norðlenskt hráefni s.s. ferskan fisk og fleira. Þetta mun fjölga gestum í Gilinu og hinir veitingastaðirnir munu njóta þess einnig að Bögglageymslan verður gerð upp. Og Akureyri verður dásamlegur rólegheitabær.

Friðrik V. flytur í bögglageymslu KEA á Akureyri

Kristín Guðmundsdóttir og Jónas Viðar opna sýningar

Það verða opnaðar tvær sýningar á Café Karólínu og Karólínu Restaurant á morgun laugardaginn 3. febrúar klukkan 14. Sýning Kristínar Guðmundsdóttur á Café Karólínu heitir "Barnslegar minningar + löstur mannsins" og samanstendur af textaverkum á glasamottur og veggi. Verkin sem skiptast í tvo hluta, annars vegar minningar barns um aðvaranir þeirra eldri og svo hins vegar syndir þeirra eldri og hvernig hægt sé að forðast þær.
Kristín fæddist í Reykjavík árið 1976. Ólst aðallega upp í Mosfellsbæ og á Laugarvatni, en fluttist aftur til Reykjavíkur á unglingsárum og hefur búið þar síðan. Hún varð stúdent af myndlistardeild Fjölbrautarskólans í Breiðholti, hélt svo norður og útskrifaðist af Fagurlistadeild Myndlistaskólans á Akureyri síðasta vor. Sýningin á Café Karólínu er hennar fyrsta einkasýning.
Nánari upplýsingar um verk Kristínar eru á síðunni umm.is/UMMIS/Listamenn/Listamadur/620
Og bloggsíðan hennar er: kristinfarti.blogspot.com
Sýningin á Café Karólínu stendur til 2. mars 2007. 

Jónas Viðar opnar á sama tíma sýningu á Karólínu Restaurant. Hægt er að sjá verk Jónasar Viðars á heimasíðunni hans jvs.is Sýningin hans stendur til 4. maí 2007.
 

Afdráttarlaus yfirlýsing

Það er gott að Steingrímur J. Sigfússon tekur af allan vafa um samstarf við aðra flokka. Steingrímur fullyrðir ekkert um Frjálslyndaflokkinn en segir einfaldlega: "...að ef svo dapurlega eigi eftir að fara í íslenskum stjórnmálum að þar gangi fram flokkur sem beinlínis geri út á andúð í garð fólks af erlendum uppruna og daðri við kynþáttaaðgreiningarhyggju þá sé samstarf fyrirfram útilokað við slíka flokka."
Þetta eru skýr skilaboð og vonandi þarf ekki til þess að koma því vonandi sjá Frjálslyndir ljósið í þessum málum. Annars eru niðurstöður könnunar Gallup á fylgi flokkanna athyglisverðar. Frjálslyndir lækka miðað við síðustu könnun og Samfylking og Sjalfstæðisflokkur einnig en Vinstri græn halda áfram að bæta við sig. Nú þarf Samfó bara að spýta í lófana og höfða til miðjufólksins sem segist ætla að kjósa Sjálfstæðisflokkinn.

Steingrímur: Fyrirfram útilokað samstarf við flokka sem gera út á andúð í garð útlendinga

Of mikil mengun

Það eru alltaf að berast fréttir af alltof mikilli mengun í þessu "hreina" landi okkar og reyndar í heiminum öllum. Það þarf að rukka þá sem menga þá fara menn að hugsa sinn gang. Þess vegna er tilvalið að hækka verð á nagladekkjum en lækka verð á loftbóludekkjum og grófkornadekkjum. Það er ekkert mál að aka á ónegldum dekkjum jafnvel hér á Akureyri. Maður þarf ekki alltaf að vera á hámarkshraða og ef það er svell þá fer maður bara varlega.
Svo mun svifryksmengum þrefaldast ef álverið í Hafnarfirði verður stækkað. Þetta er náttúrulega rugl og auðvitað hljóta Hafnfirðingar að hafna þessari stækkun.
Gott að sjá að Kristín Sigfúsdóttir er í þessum starfshópi enda veit hún um hvað málið snýst. Líka gott að Jónína Bjartmars umhvefisráðherra hvetur til að strætó verði gerður ókeypis víðar en á Akureyri og í Reykjanesbæ. Þetta hefur líka tekist vel, strax 60% aukning farþega í strætó á Akureyri. Það græða allir á þessu og vonandi dregur úr bílaumferð. Nú þarf bara að bæta almenningssamgöngurnar, fleiri leiðir og tíðari ferðir.

Vilja lækka gjöld á ónegldum hjólbörðum

Til hamingju Lay Low

Til hamingju Lovísa Elísabet Sigrúnardóttir! Þetta var glæsilegt! Hellingur af góðri tónlist.

Lay Low sigurvegari íslensku tónlistarverðlaunanna

Framkvæmdir stöðvaðar

Gott að fólki tókst að stöðva þessar framkvæmdir í Mosfellsdalnum. Mótmæli hafa sem betur fer áhrif. Það hlýtur að vera hægt að fara aðra leið með þennan veg. Ég treysti á Vinstri græn í Mosfellsbæ til að tala um fyrir Sjálfstæðisflokknum og endurskoða þessa staðsetningu. Hildur Margrétardóttir, Varmársamtökin og Sigurrós og allir sem mættu til að mótmæla eiga heiður skilinn.

Framkvæmdir stöðvaðar við Álafosskvos

Sýningunni "flying saucer?" að ljúka

Ég má til með að benda á að það eru síðustu forvöð að sjá sýningu Önnu Mields og Jónu Hlífar Halldórsdóttur "flying saucer?" á Café Karólínu í Listagilinu á Akureyri en henni lýkur föstudaginn 2. febrúar 2007. Þær stöllur hafa unnið áður saman og settu upp sýningu í Berlín í desember 2006. Sýningin á Karólínu er innsetning sem m.a. saman stendur af myndbandsverki, ljósmyndum, málverkum, texta, skúlptúrum og hljóðum.
Anna-Katharina Mields er fædd í Berlín 1976 og býr í Glasgow og Jóna Hlíf Halldórsdóttir er fædd 1978 í Reykjavík og býr einnig í Glasgow. Nánari upplýsingar um verk Önnu er að finna á slóðinni http://artnews.info/annakatharinamields og um verk Jónu á http://www.thisisjonahlif.blogspot.com

Sýningu Snorra Ásmundssonar "Óvenjuleg málverk" á Karólínu Restaurant lýkur einnig á föstudaginn svo það er tvöföld eða þreföld ástæða að kíkja í Gilið fyrir laugardaginn. Næsta opnun á Café Karólínu verður svo laugardaginn 3. febrúar klukkan 14 með sýningu Kristínar Guðmundsdóttur og á sama tíma opnar ný sýning Jónasar Viðars á Karólínu Restaurant. Ég segi nánar frá þeim sýningum á laugardaginn.

Ungt fólk fái að kjósa

Það er fyrir löngu kominn tími til að auka réttindi og áhrif ungs fólks í samfélaginu. Einn þáttur í því er að allir 16 ára og eldri fái að kjósa sér fulltrúa í sveitarstjórnir og á Alþingi, það er aukið lýðræði. Með þessu yrði ábyrgð ungs fólks aukin og því gert kleift að taka þátt í mótun samfélagsins eins og það á réttmæta kröfu á.
Árið 1984 var almennur kosningaaldur á Íslandi lækkaður úr 20 árum í 18 ár. Nú er tími til að auka enn þátttöku ungs fólks í lýðræðinu og færa kosningaaldur í 16 ár. 16 ára einstaklingur í íslensku samfélagi er orðinn virkur þátttakandi í þjóðfélaginu, hefur lokið grunnskóla og ætti að vera tilbúinn til að taka á sig á þá ábyrgð sem felst í því að kjósa sér fulltrúa á Alþingi og í sveitarstjórnir. Það ætti einnig að vera sjálfsagður réttur þessa unga fólks.

Frumkvæði í lýðræði
Í nágrannalöndum okkur er verið að kanna þessi mál og það væri óskandi að Íslendingar tækju frumkvæði í því að auka lýðræði og þátttöku ungs fólks í þjóðfélaginu. Kosningaréttur allra eldri en 16 ára er í athugun í Bretlandi og hefur Græniflokkurinn í Englandi og Wales sett þessa kröfu í stefnuskrá sína og það sama hafa Frjálslyndir demókratar í Bretlandi og Þjóðarflokkurinn í Skotlandi gert. Í Finnlandi hefur Miðjuflokkurinn lagt til að tilraun verði gerð á einstökum svæðum í næstu sveitastjórnarkosningum, sem verða 2008, þar sem 16 ára Finnar fengju að kjósa. Í Svíþjóð hefur Umhverfisflokkurinn haft það á stefnuskrá sinni að lækka kosningaaldur niður í 16 ár til þess að freista þess að auka þátttöku ungmenna í pólitískri umræðu. Í Noregi hefur Frjálslyndiflokkurinn sett þetta mál í stefnuskrá sína og það sama má segja um flokka á hollenska þinginu, í Kanada, Ástralíu og í Austurríki svo nokkur lönd séu nefnd.
Nú þegar hafa 16 ára ungmenni kosningarétt í löndum eins og í Brasilíu, Níkaragúa og á Kúbu. Í Króatíu, Serbíu og Svartfjallalandi hafa ungmenni á vinnumarkaði og eru orðin 16 ára einnig kosningarétt.
Norski félagsfræðingurinn Stein Ringen hefur fjallað um þátttöku ungs fólks og barna í lýðræðinu (Citizens, Families and Reform, Clarendon Press, Oxford 1997) og Torfi H. Tulinius prófessor við Háskóla Íslands hefur einnig fjallað um málið á áhugaverðann hátt.

Rök með og á móti
Helstu rökin fyrir því að 16 ára einstaklingar hljóti kosningarétt eru þau að það muni smám saman leiða til breyttra áherslna í landsmálunum þar sem kjörnir fulltrúar landsins myndu leitast við að verja hagsmuni stærri hluta þjóðarinnar. Kosningaréttur hefði þroskandi áhrif á ungt fólk og það yrði að ábyrgum þátttakendum í samfélaginu.
Rök gegn því að ungt fólk fái kosningarétt eru til dæmis þau að börn og unglingar búi ekki yfir vitsmunaþroska til að taka afstöðu í þjóðmálum eða sveitastjórnarmálum, að þau láti tilfinningar ráða fremur en dómgreindina og séu líklegri til að verða fórnarlömb áróðursmeistara. Öll þessi rök lýsa vantrausti á ungt fólk og hafa reyndar einnig verið notuð á liðnum tímum til að koma í veg fyrir að konur, eignalausir, undirokaðir kynþættir og jafnvel almenningur hljóti kosningarétt!
Krafa okkar í upphafi 21. aldarinnar hlýtur að vera sú að allir 16 ára og eldri fái kosningarétt.

Frábær afsökun

Ég velti því fyrir mér hvort pilturinn hafi þurft langan tíma til að hugsa upp svona frábæra afsökun fyrir glæfraakstri. "Nítján ára piltur var svo tekinn í Ártúnsbrekku í nótt en bíll hans mældist á 130 km hraða. Pilturinn gaf þá skýringu á akstrinum að hann hefði stigið óvart á bensíngjöfina þegar sími hans féll á milli sætanna. Við það bar pilturinn sig eftir símanum og leit þá af hraðamælinum." Hann þurfti alla vega smá tíma til að koma bílnum uppí 130 ef hann hefur verið á löglegum hraða áður en hann fór að leita að símanum sínum á gólfinu. Það gefur auga leið að það er mun alvarlegra að fara að leita að símanum sínum á fullri ferð heldur en að aka bara alltof hratt. Vonandi bregst hann ekki svona við í framtíðinni og þá á ég við hvorugu tilfellinu, að aka of hratt og að búa til afsakanir.

Steig óvart á bensíngjöfina